بیش فعالی در کودکان
اختلال Attention-deficit hyperactivity disorder) ADHD) یا همان کمتوجّهی-بیشفعالی یک اختلال رفتاری-رشدی است که کودک معمولاً در آن توانایی دقّت و تمرکز بر روی یک موضوع را نداشته، یادگیری در او کند است و کودک از فعّالیّت بدنی غیر معمول و بسیار بالا برخوردار است. این اختلال با فقدان توجه، فعّالیت بیش از حد، رفتارهای تکانشی، یا ترکیبی از این موارد همراه است. ADHD شایعترین اختلال رفتاری در سنین کودکی و بلوغ است و حدود ۳٪ تا ۵٪ کودکان قبل از هفت سالگی به آن مبتلا میشوند. این عارضه که بیشتر در دوران ابتدایی مدرسه برای کودکان و در هنگام بلوغ رخ میدهد ، با افزایش سن، بسیاری از بیماران بهتر میشوند. در این مطلب قصد داریم به بیش فعالی در کودکان بپردازیم، با ما همراه باشید.
علائم بیش فعالی
نوع بی دقت و بی توجه
- توجه زیادی به جزئیات ندارند.
- نمی تواند روی تکلیفی که به او میدهند و یا یک فعالیت خاص تمرکز داشته باشد.
- بر بازیها و کارهای مدرسه نمیتوانند تمرکز داشته باشند.
- کارهای مدرسه و فعالیتهای روزانه خود را در منزل تا آخر دنبال نمیکنند و آنها را به پایان نمیرسانند.
- نمیتوانند یک وظیفه یا تکلیف را تمام و کمال انجام دهند.
- اسباب بازیها ، کتابها و وسایلشان را اغلب گم میکنند.
- بیقراری و ناآرامی.
نوع تکانشی-بیشفعالی
- فعالیت بیش از حد معمول.
- دویدن مداوم از سویی به سوی دیگر و یا بالا رفتن از چیزی.
- بطور ناگهانی وسط خیابان شروع به دویدن کنند و از یک سمت به سمت دیگر خیابان بدون نگاه کردن حرکت کنند.
- ممکن است از درخت بلندی شروع به بالا رفتن کنند.
- ممکن است آن ها از موقعیتهای خطرناک شگفت زده شوند، گاهی هم هیچ ایده و فکری برای خارج شدن از این وضعیت ندارند.
- پایین آمدن از صندلی وقتی که اجازه این کار را ندارند.
- عدم توانایی در بیسر و صدا بازی کردن.
- بیش از حد صحبت کردن.
- پاسخدادن ناگهانی و بدون فکر به پرسشی که هنوز تمام نشده است.
- عدم توانایی در صبر کردن برای نوبت خود.
- بدون اجازه وسط بازی دیگران پریدن.
- وسط صحبت دیگران پریدن.
نوع ترکیبی
- بسیار فعال است و بدون فکر اقدام به فعالیت و انجام کار مینماید.
- نشانههایی از هر دو نوع قبل را دارند.
- در توجهکردن، بیشفعال بودن و کنترل تکانشهای خود دچار مشکل هستند.
باید خاطر نشان کرد که این علائم باید همیشگی باشند تا بتوان گفت کودک دچار اختلال ADHD است و به صرف اینکه دفعات معدودی این علائم را در کودک خود مشاهده نمودیم نمی توان برچسب ADHD را به وی زد.
اکثر کودکان دچار این اختلال، احساس افسردگی، اضطراب و عدم اطمینان به خود را دارند؛ این احساسات جزء نشانههای ADHD محسوب نمیشوند اما در اثر مشکلات مکرر در خانه و مدرسه در کودک ایجاد میشوند.
نحوه ی رفتار با کودکان مبتلا به ADHD
تشخیص قطعی این اختلال تنها از طریق یک متخصص با تجربه و کاربلد امکان پذیر است و نباید با اظهار نظرهای اطرافیان به سرعت نتیجه گرفت که کودک اختلال بیش فعالی دارد؛ اما تست زیر می تواند به شما کمک کند که تا چه حد نگرانیتان در مورد بیش فعالی کودکتان به جاست. اما باز تاکید می کنم تشخیص قطعی این اختلال را به عهده ی یک متخصص ماهر بسپارید.
در سه ویدئوی کوتاه زیر جو فراست به شکلی عملی نحوه ی رفتار با کودکان بیش فعال در جهت بهبود و کنترل ADHD را نمایش می دهد:
قسمت اول: دانلود (حجم: 5.5MB) - مشاهده ی آنلاین (مدت زمان:00:02:27)
در قسمت اول جو به والدین می آموزد که زبان بدن در رفتار با این نوع کودکان و در کل با تمام کودکان بسیار با اهمیت است. هیچ گاه نباید با کودکان از بالا و دستور مابانه رفتار نمود بلکه باید در کنار آنها قرار گرفت، به آنها کمک نمود، نرمش به خرج داد، سعی در کنترل همه چیز نداشت و سازش کرد و هم چنین بهتر است طرز فکر خود نسبت به رفتار این نوع کودکان تغییر داد.
قسمت دوم: دانلود (حجم: 5.5MB) - مشاهده ی آنلاین (مدت زمان:00:02:11)
در قسمت دوم می بینیم که چگونه باید در برایر رفتارهای نادرست کودک واکنش نشان داد. با فرزند خود کاملا واضح و روشن صحبت کنید. برای این کار با پشتکار ، مصر و مثبت باشید و خواستههای خود را کاملا برای فرزند خود روشن سازید. به فرزند خود بگویید چه کارهایی را باید انجام دهد، نه این که فقط ، آنچه را نباید انجام دهد به او گوشزد کنید. اگر رفتار اشتباهی از کودک سر زد به او بگویید که به خاطر رفتارش باید از خانه بیرون برود و 5 ثانیه فرصت بدهید تا تصمیم بگیرد این 5 ثانیه به او حق انتخاب می دهد که رفتارش را عوض کند.
قسمت سوم: دانلود (حجم:10MB) - مشاهده ی آنلاین (مدت زمان:00:01:45)
در قسمت سوم جو با طراحی یک بازی سعی در افزایش توجه و تمرکز کودک مبتلا به بیش فعالی را دارد. دستورالعمل های مهربانانه توجه کودک بیش فعال را ثابت نگاه می دارد. خلاق باشید و بازی طراحی کنید، در پایان بازی کودک را تشویق کنید و به او پاداش بدهید.
یک فیلم سینمایی با مضمون بیش فعالی
فیلم سینمایی مامان/Mommy به کارگردانی خاویر دولان محصول کشور کانادا (2014) درباره ی پسری است با نام استیو که دچار اختلال بیش فعالی شدید است. مشکل ADHD استیو مشکلات فراوانی برای خانواده و اطرافیان وی ایجاد می کند. داستان فیلم در کانادا و سال 2015 می گذرد که قانونی مبنی بر سپردن فرزندان به تیمارستان های اجتماعی بدون تجویز دکتر تصویب می شود. این فیلم موفق به دریافت جایزه هیئت داوران و نامزد نخل طلای جشنواره ی کن 2014 شد.
افراد مشهوری که اختلال بیش فعالی داشته اند
اگر کودکان بیش فعال به درستی هدایت شوند و انرژی آن ها به شکلی صحیح و آگاهانه صرف توانایی و علایق آن ها گردد، شخصیت و استعداد آنها شکوفا خواهد شد، فعالانه تر استعدادهای خود را پی می گیرند و بدین شکل گامی موثر در جهت موفقیت ان ها می توان برداشت. چند نمونه ار افراد موفق و مشهوری که در گذشته دچار اختلال بیش فعالی بوده اند و برخی از آنها اعتقاد دارند که این اختلال در موفقیتشان بی تاثیر نیوده را در ادامه به شما معرفی خواهیم کرد:
1- جاستین تیمبرلیک: خواننده و ترانه سرای برنده ی جایزه ی با ارزش گرمی (Grammy)
2- مایکل فلپس: قهرمان المپیک دارنده ی 22 مدال طلای المپیک (بیش از هر ورزشکار دیگری در تاریخ)، مادر وی نقش موثری در کنترل و هدایت بیش فعالی مایکل به سمت ورزش داشته است.
3- ویلیام (will.i.am): رپری که به گفته ی خودش موسیقی باعث کنترل و درمان اختلال بیش فعالیش شده است، برنده ی 7 جایزه ی گرمی
4- جیم کری: بازیگر کمدی آمریکا-کانادایی که 4 بار نامزد دریافت جایزه ی گلدن گلوب شد و دو بار موفق به دریافت این جایزه ی با ارزش گردید.
5- رایان گاسلینگ: بازیگری که جوایز بسیاری در این رشته کسب کرده است.
6- پاریس هیلتون: طراح مد، مدل، بازیگر، خواننده و نویسنده که از وارثان و دختر ریچارد هیلتون صاحب هتلهای زنجیرهای هیلتون است.
7- ویل اسمیت: بازیگر، خواننده هیپ هاپ، دوبلور و همچنین تهیه کنندهٔ آمریکایی که تا کنون دو بار نامزد دریافت جایزه اسکار شده است.
و افراد دیگری مثل موتزارت، انیشتن، هنری فورد، لئوناردو داوینچی، استفان هاوکینگ، رابین ویلیامز و بسیاری دیگر که نشانه هایی از این اختلال در آن ها مشاهده شده است. لیست کامل این افراد را می توانید در اینجا مشاهده کنید.